/>
มารยาทที่ควรรู้ก่อนเข้าวัดในไทย คู่มือการแต่งกายและปฏิบัติตัวอย่างเหมาะสม
การแสดงความเคารพและปฏิบัติตัวอย่างเหมาะสมเป็นสิ่งสำคัญ มิเพียงแสดงถึงความเคารพต่อศาสนาและวัฒนธรรมอันทรงคุณค่า แต่ยังเป็นการแสดงความมีมารยาทและความเป็นสุภาพบุรุษ-สุภาพสตรีอีกด้วย วัดคือ ศาสนสถานที่สำคัญของชาวไทยผู้นับถือศาสนาพุทธ ซึ่งในประเทศไทยมีวัดอยู่จำนวนไม่น้อยการเดินทางเข้าเยี่ยมชม ไหว้พระ สักการะ บูชา หรือประกอบกิจกรรมทางศาสนา ก็ควรศึกษาและเรียนรู้หลักปฏิบัติ มารยาทในการเข้าวัดหรือข้อห้ามที่ไม่ควรทำภายในพื้นที่เขตศาสนสถานให้ดี เพื่อเราจะได้ประพฤติตัวได้อย่างเหมาะสมและถูกกาลเทศะ โดยข้อควรปฏิบัติบางข้อหลายคนอาจจะไม่รู้หรือมองข้ามไป วันนี้เราจะมาสรุปสั้นๆเรื่องมารยาทที่ควรรู้ก่อนเข้าวัดกันค่ะ
มารยาทในการแต่งกาย
การแต่งกายเข้าวัดนั้นมีความสำคัญอย่างมาก เพราะการแต่งกายที่เหมาะสมจะแสดงถึงความเคารพและความสำรวมต่อสถานที่ศักดิ์สิทธิ์ ดังนั้น ควรเลือกสวมใส่เสื้อผ้าที่ปกปิดร่างกายอย่างสุภาพ ไม่เปิดเผยมากเกินไป หลีกเลี่ยงการสวมใส่เสื้อยืด กางเกงขาสั้น หรือกางเกงรัดรูป การสวมรองเท้าก็ควรเป็นรองเท้าปิดหัวเท้าและไม่มีส้น ซึ่งจะช่วยให้เดินขึ้นบันไดหรือเข้าไปในพื้นที่ต่าง ๆ ภายในวัดได้อย่างสะดวกและปลอดภัย
- แต่งกายสุภาพเรียบร้อย เพื่อเป็นการแสดงถึงความให้เกียรติต่อสถานที่
- แต่งกายเสื้อผ้าสีขาว สีสุภาพหรือโทนสีอ่อนเรียบ ๆ
- แต่งกายมิดชิด ไม่รัดรูป เมื่อเข้ามาภายในวัดหรือเข้ามาสักการะพระพุทธรูป เยี่ยมชมพระอุโบสถ สถานที่สำคัญต่าง ๆ ควรแต่งกายมิดชิด เสื้อผ้าไม่ควรโปร่งบาง หรือเป็นเนื้อผ้าแบบซีทรูที่สามารถมองเห็นด้านในได้ คอไม่เว้าลึกไป และรัดรูปจนเห็นสัดส่วนชัดเจนมากจนเกินไป เพื่อเป็นการให้เกียรติและสะดวกต่อการกราบไหว้พระ ทำบุญภายในวัด
- หลีกเลี่ยงเสื้อผ้าหรือชุดที่มีการเปิดเผยร่างกาย หรือแบบวับ ๆ แวม ๆ แหวกลึกมากจนเกินไป โดยเฉพาะส่วนบริเวณหน้าอก ไหล่ ต้นขา โดยลักษณะเสื้อผ้าที่ไม่ควรใส่เข้าวัดหรือสถานที่อันศักดิ์สิทธิ์ อาทิเช่น เสื้อสายเดี่ยว เอวลอย เสื้อกล้าม เสื้อแขนกุด เกาะอก ชุดครอปสั้น กางเกงขาสั้นที่เหนือเข่ามากจนเกินไป กระโปรงสั้น กระโปรงแบบผ่าหน้าผ่าหลังลึกยาวไป กางเกงแบบผ้าขาด ๆ ชุดเดรสสั้นเป็นต้น
- ไม่แต่งเสื้อผ้าที่ดูหรูหราหรือใส่เครื่องประดับมากจนเกินไป รวมไปถึงเครื่องประดับที่มีราคาแพง เช่น แหวน สร้อยเพชร ต่างหูกำไลข้อมือทอง นาฬิกาเรือนทอง สร้อยคอทองคำต่าง ๆ สามารถใส่ได้แต่ควรใส่แบบพอดีหรือน้อยชิ้นไม่เยอะเกินไป เพื่อความปลอดภัยของตัวเองและกันการของหาย เพราะวัดเป็นสถานที่ที่ผู้คนเข้ามาทำบุญทำทานจำนวนมากอาจะทำให้เกิดการหลุดหายไปได้
- ควรหลีกเลี่ยงการใช้เครื่องสำอางหรือการแต่งหน้าจัดจนเกินไป ไม่ว่าจะเป็นการเขียนคิ้ว เติมสีปาก หรือทาเล็บที่เข้มหรือสีสันจนเกินไป ควรแต่งหน้าในโทนธรรมชาติ แบบอ่อน ๆ จะดูดีและเหมาะสมกว่า
- หลีกเลี่ยงการฉีดน้ำหอมที่ออกกลิ่นแรงหรือฉุน เนื่องจากกลิ่นน้ำหอมอาจรบกวนผู้อื่นที่เข้ามาไหว้พระ ควรใช้น้ำหอมที่มีกลิ่นอ่อน ๆ แทน
ข้อควรปฏิบัติภายในวัด
- การสำรวมกาย วาจา ใจ ระมัดระวังการแสดงกิริยามารยาทที่ไม่เหมาะสม หรือสร้างความเดือดร้อนกับผู้อื่น เมื่อเข้ามาภายในบริเวณวัดควรปฏิบัติตัวในอยู่ในความสำรวม สงบเรียบร้อย
- ไม่ส่งเสียงดัง ควรรักษาความเงียบสงบให้เกียรติสถานที่ ไม่พูดคุยหรือเอะอะโวยวายเสียดังบริเวณเขตวัด หน้าประตูวัด หรือเข้ามาภายในวัด โดยเฉพาะอย่างยิ่งภายในพระอุโบสถที่ควรรักษาความสงบมากที่สุด เนื่องจากอาจรบกวนมีผู้ที่กำลังสวดมนต์หรือนั่งสมาธิอยู่ หากเป็นเรื่องด่วน หรือต้องการพูดคุยจริง ๆ ควรออกมาคุยในพื้นที่ว่างหรือใช้วิธีกระซิบแทน
- ทำความเคารพสักการะพระพุทธรูป เมื่อเข้ามาในบริเวณวัดหรือภายในพระอุโบสถ ควรแสดงความเคารพพระพุทธรูปที่เป็นพระประธานและพระสงฆ์อย่างนอบน้อมและสำรวม
- ถอดรองเท้าทุกครั้งเมื่อต้องเข้ามาภายในพระอุโบสถและวางไว้บนชั้นวางรองเท้าที่ทางวัดได้จัดเตรียมไว้ให้ก่อนเข้าไปข้างใน หรือถ้าทางวัดไม่ได้ชั้นวางรองเท้า ก็ควรวางรองเท้าเรียงกันอย่างเป็นระเบียบ ไม่สะเปะสะปะหน้าพระอุโบสถ
- ปิดเครื่องมือสื่อสาร การเปิดโหมดสั่นหรือปิดเสียงแทน เพื่อป้องกันไม่ให้เสียงโทรศัพท์ของเรารบกวนผู้อื่นที่เข้ามาทำบุญทำทาน ไหว้พระ สวดมนต์ นั่งสมาธิ หรือมาประกอบกิจกรรมทางศาสนา หากไม่สามารถปิดโทรศัพท์ได้จริง ๆ ก็ควรปิดเสียงหรือเปิดระบบเสียงเรียกแบบสั่นแทน
- รักษาความสะอาด ไม่ทำให้พื้นเลอะหรือทิ้งขยะไม่เป็นที่ ควรรักษาความสะอาดของพื้นที่ศาสนสถานให้สะอาดและเป็นระเบียบเรียบร้อยหรือแม้ไม่ใช่วัดเราก็ควรรักษาความสะอาดและให้เกียรติสถานที่ด้วยเช่นกัน
- ในการถ่ายรูปคู่กับพระพุทธรูป หรือถ่ายติดพระพุทธรูป พระสงฆ์ ควรถ่ายด้วยความสำรวมกิริยาให้เหมาะสม ไม่ทำท่าทางแปลก ๆ หรือไม่ให้เกียรติ ควรอยู่ในความสำรวม สงบ สุภาพเรียบร้อย และให้ความเคารพต่อพระพุทธรูป
- ห้ามถ่ายภาพในที่ห้ามถ่าย ควรถ่ายในสถานที่ที่ได้รับการอนุญาตเท่านั้น หรือ ไม่มีป้ายห้ามถ่ายรูป จึงจะสามารถถ่ายรูปได้ ซึ่งข้อนี้ไม่ใช่เพียงพื้นที่วัดเท่านั้น แต่ในสถานที่อื่น ๆ ถ้ามีป้ายห้ามเราก็ควรปฏิบัติตามกฎระเบียบที่เขาตั้งไว้นะคะ
- การช่วยกันดูแลรักษา หรือบูรณปฏิสังขรณ์โบราณสถานและโบราณวัตถุภายในวัด ให้มีความมั่นคงแข็งแรงซึ่งทางหนึ่งที่เราทำได้ก็คือการบริจาคเงินหรือสิ่งของซ่อมแซมให้ทางวัดเพื่อช่วยในการปรับปรุง พัฒนาวัดต่อไป
- เป็นข้อที่สำคัญมาก คือเราควรปฏิบัติตามกฎระเบียบของวัดแต่ละวัดอย่างเคร่งครัด เพื่อความเป็นระเบียบ เหมาะสม และถูกกาลเทศะ
ข้อห้ามปฏิบัติภายในวัด
- ห้ามสูบบุหรี่ สารเสพติด และของมึนเมาทุกชนิดภายในเขตหรือบริเวณพื้นที่วัด เพื่อเป็นการให้เกียรติสถานที เคารพศาสนสถานของชาวพุทธเราและไม่เป็นการรบกวนผู้อื่นอีกด้วย
- ห้ามทำลาย ขีดเขียน ขีดข่วน บนกำแพงฝาผนัง ภาพจิตกรรมต่างๆหรือขโมยทรัพย์สินต่าง ๆ ภายในวัด ไม่ว่าจะเป็นพระพุทธรูป โบราณวัตถุ ตู้รับบริจาคเป็นต้น
- ห้ามถ่ายรูปผู้อื่นโดยไม่ได้รับอนุญาต ขณะทำบุญไหว้พระสักการะ หรือทำกิจกรรมทางศาสนา เช่น นั่งสมาธิ สวดมนต์ เดินจงกรม การจัดงานศพ ไม่ใช่แค่ภายในวัดเท่านั้นแต่ในสถานที่อื่นก็ไม่ควรถ่ายรูปผู้อื่นหากยังไม่ได้รับอนุญาต ซึ่งอาจเป็นการละเมิดความเป็นส่วนตัวของผู้อื่นได้
- ห้ามถ่ายรูปตนเองหรือเซลฟี่คู่กับพระพุทธรูปด้วยท่าทางที่ไม่เหมาะสม เนื่องจากเป็นการลบหลู่หรือไม่ให้ความเคารพที่ยืนอยู่ในระดับความสูงเดียวกับพระพุทธรูป อีกทั้งอาจผิดกฎหมายได้ด้วยนะคะ
- ห้ามเหยียบธรณีประตูหรือขอบของพื้นประตูที่ยกสูงที่เราเจอเมื่อเดินเข้าไปภายในพระอุโบสถหรือพระวิหาร เนื่องจากธรณีประตูหรือขอบของพื้นประตูที่ยกสูงขึ้นมีความเชื่อกันว่า เป็นการช่วยป้องกันไม่ให้สิ่งชั่วร้ายต่าง ๆ เข้ามาภายในอุโบสถได้ และยังเป็นที่สิงสถิตของทวารบาลหรือผู้รักษาประตูอีกด้วย
- ห้ามนั่ง นอน หรือปีนบนโบราณสถานภายในวัด ซึ่งอาจก่อให้เกิดความชำรุดเสียหายต่อโบราณสถานนั้น ๆได้
- ไม่ควรชี้นิ้วใส่พระพุทธรูป หรือศาสนสถานโดยเด็ดขาด เนื่องจากการชี้นิ้วเป็นการกระทำที่ไม่สุภาพ ไม่ให้เกียรติ ควรเปลี่ยนจากการชี้นิ้วเป็นการผายมือแทนหากต้องการให้ผู้อื่นดูส่วนประกอบต่าง ๆ ภายในวัดถึงจะเหมาะสม
- ห้ามแสดงพฤติกรรมที่ไม่เหมาะสมภายในบริเวณพื้นที่วัด การแสดงความรักจนเกินงามหรือสื่อไปทางลามกอนาจาร การร้องโวยวายเสียงดัง การทะเลาะวิวาท
- ห้ามนำสิ่งที่ไม่เหมาะสมเข้ามาภายในเขตวัด ไม่ควรนำอุปกรณ์การพนัน สารเสพติด บุหรี่ สุรา เครื่องดื่มที่มีแอลกอฮอล์ทุกชนิดเข้ามาภายในบริเวณวัด
- ห้ามฆ่าสัตว์ ยิงนก ตกปลา หรือก่อเหตุทะเลาะวิวาทเด็ดขาด เนื่องจากวัดเป็นเขตอภัยทาน
